Türk CEO’lar jeopolitik risklerden, döviz kurundan ve terörizmden endişeli
PwC’nin bu yıl “Köşe Ofisteki İhtiyatlı İyimser” başlığıyla yayımladığı 21. Yıllık Küresel CEO Araştırması’na göre, CEO’ların 2018 için küresel büyüme beklentilerindeki iyimserlik, bugüne kadarki en yüksek seviyeye ulaştı. Türk CEO’lar da büyüme konusunda iyimser ancak döviz kuru ve terörizm gibi riskler daime kafalarında soru işareti.
Küresel CEO Araştırması bu yıl iş dünyasında güven, yetenekli iş gücü için rekabet ve teknolojinin etkisiyle hızla değişen ortamda büyüme gibi konulara odaklanıyor. 85 ülkeden 1.293 CEO’nun yer aldığı 21. Küresel CEO Araştırması’na Türkiye’den 69 CEO katıldı.
Bağımsız denetim ve yönetim danışmanlığı kuruluşu PriceWaterhouse-Coopers'ın (PwC) 21. Küresel CEO Araştırması bu yıl iş dünyasında güven, yetenekli iş gücü için rekabet ve teknolojinin etkisiyle hızla değişen ortamda büyüme gibi konulara odaklanıyor. 85 ülkeden 1.293 CEO’nun yer aldığı 21. Küresel CEO Araştırması’na Türkiye’den 69 CEO katıldı.
Bu sene “Köşe Ofisteki İhtiyatlı İyimser” başlığıyla yayımlanan CEO Araştırması’na göre, CEO’ların 2018 için küresel büyüme beklentilerindeki iyimserlik, bugüne kadarki en yüksek seviyeye ulaştı. 2012 yılından bu yana sorulan küresel ekonomik büyümeye ilişkin soruya “artacak” cevabını verenler, geçen yılki yüzde 29’lık oranın iki katına çıkarak yüzde 57 oranına ulaştı. Türkiye’de ise ilgili oran geçen yılın 4 katına çıkarak yüzde 12’den yüzde 51 seviyesine yükseldi. Araştırmaya göre dünya genelinde CEO'lar en çok jeopolitik belirsizlik ve siber tehditlerden 'aşırı endişe' duyarken, Türk CEO'lar için risk, jeopolitik belirsizliğin yanında döviz kurundaki dalgalanma ve terörizm.
Brezilya, Çin ve Hindistan’da işler yoluna giriyor
PwC Küresel Başkanı Bob Moritz, “CEO’ların küresel ekonomiyle ilgili iyimserlikleri, ekonomik göstergelerin çok güçlü olmasından kaynaklanıyor. Küresel borsalarda gözlenen değer kazancı ve dünyanın önde gelen pazarlarının çoğunda GSYİH büyüme beklentileri karşısında, CEO’ların bu denli iyimser olması sürpriz değil” diyor.
PwC Türkiye Başkanı Halûk Yalçın, araştırmanın sonuçlarıyla ilgili olarak şunları söylüyor: “2017, küresel ekonominin 2011’den beri neredeyse en iyi performans gösterdiği yıl olarak görülüyor. Brezilya, Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan ekonomilerde de işler tekrar yoluna giriyor gibi. Bu küresel bazda tekrar bir yeni denge oluşacağının işareti. Türk CEO’ları da oldukça iyimser olmakla birlikte bu kez ihtiyatı elden bırakmaya niyetleri yok. Son dönemde dünyada ve Türkiye’de oluşan büyüme trendi, iyimserliği artırmasına rağmen, Türk CEO’lar şirketlerinin gelir artışına yönelik beklentilerini kısa vadeli güçlüklerin son derece bilincinde olarak kurmuş durumdalar. Bu olumlu beklentilerin ihtiyatlı bir yaklaşımla yoğurularak gerçeğe dönüştürülmesi gerekli.”
CEO’lar gelecek konusunda oldukça iyimser olsalar da bir o kadar da endişe ettikleri konular var. Türkiye’den ankete katılan CEO’lar, jeopolitik belirsizlikler, döviz kuru dalgalanması ve terörizmi şirketlerinin büyüme potansiyelini etkileyebilecek tehditlerin başında sıralıyor. Jeopolitik belirsizlikler küresel olarak da tüm CEO’lar için en önemli tehdit iken, aşırı regülasyon ve artan vergi yükü diğer önemli tehditler olarak ilk sıralarda yer alıyor. İşlerini direkt etkileyebilecek tehditler sorulduğunda ise, siber tehditler hem Türkiye’deki hem de dünya genelinden tüm CEO’lar tarafından en önemli tehdit olarak gösteriliyor.
Müşteri davranışlarındaki değişimler önümüzdeki 5 yıl içerisinde hem Türkiye’deki hem de küresel olarak CEO’ların en fazla “yıkıcı” etkisi olacağını düşündüğü faktörlerin başında geliyor. Temel üretim teknolojileri veya hizmet sunumundaki değişiklikler (yapay zeka, robot teknolojisi vb.) Türkiye’deki CEO’lar için ikinci sırayı alırken, küresel CEO’lar için doğrudan ya da dolaylı rakiplerin artması ikinci sırada geliyor.
Her yıl olduğu gibi, Dünya Ekonomik Forumu’nun Davos yıllık toplantısının açılışında açıklanan raporda, CEO’ların küresel büyümeyle ilgili iyimserliğindeki artış hemen hemen tüm ülkelerde görülüyor. Japonya ve İngiltere gibi geçtiğimiz yıl “en az iyimser” ülkelerde bile, küresel büyümeyle ilgili iyimserlik, geçen seneden bu yana iki katına ulaştı.
Araştırmadan çarpıcı bazı sonuçlar:
- Küresel CEO’lar arasında 2018’de ekonomik büyümenin artacağına yönelik iyimser beklenti yüzde 57 ile rekor seviyelere ulaşıyor. Türkiye’deki CEO’lar için bu oran yüzde 51.
- CEO’ların yüzde 42’si kendi şirketlerinin gelecek 12 ay içinde büyüme potansiyeline “çok güveniyor.” Türkiye’deki CEO’lar yüzde 32’lik oran ile daha ihtiyatlı.
- 2018 yılında büyüme için hedef olarak görülen piyasaların başında gelen ABD, Çin’e karşı liderliğini pekiştiriyor.
- Çalışan sayısında artış planlanıyor, ancak liderler dijital becerilere erişim ile ilgili endişe duyuyorlar.
- CEO’ların üçte ikisi, başta mühendislik ve inşaat (%73), teknoloji (%71) ve iletişim (%77) sektörü olmak üzere; teknolojideki gelişmeler sebebiyle işlerini kaybedecek çalışanların yeniden eğitilmesinden sorumlu olduklarını düşünüyor.
- Küresel ekonomideki iyimserliğe rağmen, iş dünyasında, sosyal ve ekonomik tehlikelerle ilgili endişeler artıyor. CEO’lar jeopolitik belirsizlik (%40), siber tehditler (%40), terörizm (%41) ve temel becerilerin erişebilirliği (%38) konularında “aşırı endişeli” olduklarını belirtiyor.
- Türkiye’deki CEO’ların en endişeli oldukları konuların başında ise jeopolitik belirsizlikler (%64), döviz kurunda dalgalanma (%67) ve terörizm (%67) geliyor.
- CEO’lar refah düzeyinin sadece milli gelir gibi finansal verilerle ölçülmemesi gerektiği konusunda hemfikirler.
